Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, BM Güvenlik Konseyi’nde düzenlenen acil Gazze oturumunda konuştu.
“KIRILMA NOKTAISNA GELİNDİ”
Son iki aydır Gazze halkının kabus yaşadığını ve kırılma noktasına gelindiğini anlatan Guterres, bu nedenle BM Şartı’nın 99. maddesini işleterek Konsey’e mektup gönderdiğini kaydetti.
“RİSK ÇOK YÜKSEK”
Guterres, “Gazze’de insani yardım sisteminin çökme riski çok yüksek. Bunun sonuçları çok yıkıcı olur. Tüm kamu düzeninin yıkılmasına ve bunun Mısır’a doğru toplu yerinden etme yönünde baskı yaratacağını düşünüyoruz” vurgusunda bulundu.
Bu durumun uluslararası barış ve güvenliğe yönelik riski de artırdığını ifade eden Guterres, halihazırda etkilerinin işgal altındaki Batı Şeria, Lübnan, Suriye, Irak ve Yemen’de görüldüğüne dikkati çekti.
“BM PERSONELLERİ GÜVENDE DEĞİL”
Guterres, Gazze’de BM personelinin de güvende olmadığına işaret ederek, “130’dan fazla meslektaşım aileleriyle birlikte öldürüldü” dedi.
Bunun BM tarihinde bir çatışmada kaybedilen en fazla personele tekabül ettiğinin altını çizen Genel Sekreter, “Meslektaşlarımız birlikte ölelim ya da yaşayalım diye çocuklarını işe götürüyor” ifadelerini kullandı.
Guterres, BM’nin Gazze halkına yardım sağlama konusunda kararlılığını koruduğunu vurguladı.
“DURUM SÜRDÜRÜLEBİLİR DEĞİL”
Guterres, “Ancak durum artık sürdürülebilir değil” uyarısında bulunarak, BM Güvenlik Konseyi’nin insani yardımları artırmak için kabul ettiği 2712 sayılı kararı yerine getiremediğini, sahadaki durumun buna engel olduğunu anlattı.
“Artık etkili bir şekilde insani yardım dağıtmaya yönelik koşullar mevcut değil” bilgisini paylaşan Guterres, yoğun bombardımanlar, İsrail’in kısıtlamaları, yakıt ve iletişim alanındaki sorunların BM örgütleri ve ortaklarının ihtiyaç sahiplerine ulaşmalarını engellediğini söyledi.
Guterres, diğer taraftan sivillerin korunmadığını, gıdanın tükenmek ve sağlık sisteminin çökmek üzere olduğunu belirterek, uluslararası insancıl hukuk uyarınca sivillerin korunması gerektiğini kaydetti.
Savaş hukuku uyarınca sivillerin temel ihtiyaçlarının karşılanması gerektiğinin altını çizen Guterres, “Uluslararası insancıl hukuk kuralları seçerek uygulanamaz. Tüm taraflar için her zaman bağlayıcıdır ve uyma yükümlülüğü de mütekabiliyete bağlı değildir” değerlendirmesinde bulundu.
“HALK UÇURUMUN EŞİĞİNDE”
BM Genel Sekreteri Guterres, Gazze halkının hayatta kalmak için temel ihtiyaçlardan yoksun şekilde top gibi sağdan sola savrulmaya maruz bırakıldığını ifade etti.
“Gazze halkı uçurumun eşiğinde” diyerek, uluslararası toplumun bu işkenceye son vermek için elinden gelen her şeyi yapmak zorunda olduğunu bildiren Guterres, “Konseye acilen insani ateşkes için baskı yapmak, sivilleri korumak ve hayat kurtarıcı insani yardım sağlamak için her türlü çabayı sarf etmeleri için ısrar ediyorum. Dünyanın ve tarihin gözleri üzerimizde. Artık harekete geçme zamanı” diye konuştu.
RAPORTÖRLERDEN KALICI ATEŞKES ÇAĞRISI
Öte yandan BM raportörleri, BM Güvenlik Konseyi’nde Gazze ile ilgili bugün oylanacak karar tasarısı öncesi yazılı açıklama yaptı.
Üye ülkelerin, BM’nin varoluş nedenini korumak amacıyla, Gazze’yi topyekün yıkımdan ve kitlesel ölümlerden kurtarmak için hemen harekete geçmesi ve toplu hareket etmesi gerektiği vurgulanan açıklamada, “BM üyesi ülkeler, Güvenlik Konseyindeki oylama öncesi Gazze’de acil ve kalıcı bir ateşkesin sağlanması için ellerindeki tüm tedbirleri ve nüfuzlarını kullanmalı” ifadesine yer verildi.
Açıklamada, BM insani yardım kuruluşlarının, Gazze’deki durumu “kıyamet gibi” ifadesiyle nitelediği hatırlatıldı.
İsrail ordusunun, uluslararası insancıl hukuka aykırı ve orantısız gerçekleştirdiği yoğun bombardımanların Gazze’deki hastane, okul, mülteci kampları ve konutları yıktığına işaret edilen açıklamada, “(Ateşkes sonrası) Çatışmaların yeniden başlamasından bu yana temel malzeme sıkıntısı, yakıt eksikliği, iletişim kesintisi, hareket kısıtlamaları ve kuşatma altındaki Gazze Şeridi’ndeki ciddi güvensizlik nedeniyle insani yardım girişinin azalmasından endişeliyiz” değerlendirmesinde bulunuldu.
Açıklamada, “Kısa vadede ateşkes, Gazze’deki insani durumun acilen istikrara kavuşturulması için temel bir ön koşuldur. Gazze’deki sivil halkın temel güvenlik ve ihtiyaçlarının uzun vadede sağlanması için, işgal altındaki Filistin topraklarının tamamında BM gözetiminde uluslararası bir koruyucu varlığın konuşlandırılmasına yönelik istişareler ve hazırlıklar artık başlatılmalı” ifadesi kullanıldı.
